Tarımda Kalma Eğilimini Etkileyen Faktörler:
Tarımda kalma eğilimini etkileyen faktörleri öğrenmek ister misiniz? Bu makalede, tarım sektörünün önemi, çiftçilerin kararlarını ve davranışlarını belirleyen ekonomik, sosyal, kültürel, politik, coğrafi ve psikolojik faktörler, tarımda kalma ya da kalmama eğilimlerinin sonuçları ve çözüm önerileri hakkında bilgi edinebilirsiniz.
arım sektörü, toplumun gıda ihtiyacını karşılamasının yanı sıra, istihdam, ihracat, yatırım, hammadde temini ve katma değer yaratma gibi ekonomik katkıları nedeniyle tüm ülkelerde büyük bir öneme sahiptir. Tarım, aynı zamanda, kırsal alanların sosyo-ekonomik devamlılığı, çevre koruma, biyolojik çeşitlilik, kültürel miras ve ulusal güvenlik gibi stratejik konularda da hayati bir rol oynamaktadır.
Türkiye’de de tarım sektörü, bu konulardaki önemini baskın bir şekilde sürdürmektedir. Türkiye, dünyanın en büyük tarımsal üreticilerinden biri olup, tarımın milli gelire katkısı %6, istihdama katkısı %17, ihracata katkısı %4 civarındadır. Türkiye, ayrıca, tarımsal ürünlerde kendi kendine yeterlilik oranı %100’ün üzerinde olan nadir ülkelerden biridir.
Ancak, gelinen noktada, Türkiye’de tarımda giderek yaşlanan ve tarım dışına kayan bir üretici sorunu yaşanmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2001 yılında 3,1 milyon olan tarım işletmesi sayısı, 2019 yılında 2,1 milyona gerilemiştir. Aynı dönemde, tarım işletmelerinin ortalama büyüklüğü 6,1 hektardan 8,1 hektara yükselmiştir. Bu veriler, tarımda küçük ölçekli üretimin azaldığını, tarımdan kopuşun arttığını göstermektedir. Ayrıca, tarım işletmelerinin ortalama yaşının 55,5 olduğu, genç nüfusun tarıma ilgisinin düştüğü de bilinmektedir.
Bu sorun, ülke tarımının geleceği ve sürdürülebilirliği, kırsal alanların sosyo-ekonomik devamlılığı, gıda güvencesi ve kalkınma açısından olumsuz sonuçlar doğurabilecek bir sorundur. Bu nedenle, çiftçilerin tarımda kalma ya da kalmama eğilimlerine neden olan temel faktörleri anlamak, bu faktörlerin etkilerini tartışmak ve çözüm önerileri sunmak büyük bir önem taşımaktadır.
Bu makalenin amacı, tarımda kalma eğilimini etkileyen başlıca faktörleri genel bir değerlendirme çerçevesinde sunmaktır. Bu amaçla, ilk olarak, çiftçi kararlarının ve davranışlarının; ekonomik, sosyal, kültürel, politik, coğrafi ve psikolojik olmak üzere oldukça çeşitli faktörlerden etkilendiği belirtilerek, bu faktörlerin tarımda kalma eğilimi üzerindeki rolü açıklanacaktır. Daha sonra, tarımda kalma ya da kalmama eğilimlerinin olumlu ve olumsuz sonuçları ortaya konacaktır. Son olarak, tarımda kalma eğilimini artırmak için yapılması gerekenler hakkında çözüm önerileri sunulacaktır.
Bölüm 1 : Tarımda Kalma Eğilimini Etkileyen Faktörler
Çiftçi kararlarının ve davranışlarının; ekonomik, sosyal, kültürel, politik, coğrafi ve psikolojik olmak üzere oldukça çeşitli faktörlerden etkilendiği, tarım literatüründe yaygın bir şekilde kabul edilen bir gerçektir . Bu faktörler, çiftçilerin tarımsal faaliyetlerine devam etme ya da etmeme, tarımsal üretim biçimlerini değiştirme ya da değiştirmeme, tarımsal yenilikleri benimseme ya da benimsememe gibi kararlarını belirleyen önemli unsurlardır. Bu kararlar, aynı zamanda, çiftçilerin tarımda kalma ya da kalmama eğilimlerini de yansıtmaktadır. Bu bölümde, tarımda kalma eğilimini etkileyen faktörler in altı ana grupta incelenecektir: ekonomik, sosyal, kültürel, politik, coğrafi ve psikolojik faktörler.
Ekonomik faktörler, çiftçilerin tarımda kalma eğilimini en çok etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Çünkü, çiftçiler, tarımsal faaliyetlerini sürdürmenin maliyet ve faydalarını hesaplayarak, tarımın kendilerine sağladığı gelir düzeyi ve yaşam standartı ile alternatif seçenekler arasında karşılaştırma yapmaktadırlar. Bu bağlamda, tarımın karlılığı, gelir düzeyi, maliyetler, destekleme araçları, pazarlama olanakları, kredi erişimi, sigorta sistemi, alternatif gelir kaynakları gibi ekonomik faktörler, tarımda kalma eğilimini belirleyen önemli unsurlardır. Örneğin, tarımın karlılığının düşük olması, gelir düzeyinin yetersiz olması, maliyetlerin yüksek olması, destekleme araçlarının yetersiz olması, pazarlama olanaklarının kısıtlı olması, kredi erişiminin zor olması, sigorta sisteminin yetersiz olması, alternatif gelir kaynaklarının cazip olması gibi durumlar, çiftçilerin tarımdan kalmama eğilimini artırmaktadır
Tarımda Kalma Eğilimini Etkileyen Faktörler yanı sıra, sosyal faktörler de çiftçilerin tarımda kalma eğilimini etkileyen önemli faktörlerdir. Çünkü, çiftçiler, tarımsal faaliyetlerini sürdürürken, aileleri, arkadaşları, komşuları, meslektaşları, toplumları gibi sosyal çevreleriyle etkileşim halinde olmakta, bu etkileşimler, çiftçilerin tarıma bakış açılarını, beklentilerini, tatminlerini, sorumluluklarını şekillendirmektedir. Bu bağlamda, aile yapısı, eğitim düzeyi, yaş, cinsiyet, medeni durum, sosyal statü, sosyal güvenlik, sosyal ağlar, sosyal normlar, sosyal sorumluluk gibi sosyal faktörler, tarımda kalma eğilimini belirleyen önemli unsurlardır.
Örneğin, aile yapısının büyük ve geniş olması, eğitim düzeyinin düşük olması, yaşın ileri olması, cinsiyetin erkek olması, medeni durumun evli olması, sosyal statünün düşük olması, sosyal güvenliğin yetersiz olması, sosyal ağların güçlü olması, sosyal normların geleneksel olması, sosyal sorumluluğun yüksek olması gibi durumlar, çiftçilerin tarımda kalma eğilimini artırmaktadır . Bu faktörler, çiftçilerin tarıma bağlılığını, tarımdan vazgeçememe duygusunu, tarımdan memnuniyetini, tarımdan ayrılma maliyetini, tarıma uyum yeteneğini, tarıma saygınlık kazandırma isteğini etkilemektedir.
Sosyal faktörlerin tarımda kalma eğilimine etkisi nedir?
Tarımda Kalma Eğilimini Etkileyen Faktörler – Sosyal faktörler, çiftçilerin tarımda kalma eğilimini etkileyen önemli faktörlerdir. Çünkü, çiftçiler, tarımsal faaliyetlerini sürdürürken, sosyal çevreleriyle etkileşim halinde olmakta, bu etkileşimler, çiftçilerin tarıma bakış açılarını, beklentilerini, tatminlerini, sorumluluklarını şekillendirmektedir. Sosyal faktörler, çiftçilerin tarıma bağlılığını, tarımdan vazgeçememe duygusunu, tarımdan memnuniyetini, tarımdan ayrılma maliyetini, tarıma uyum yeteneğini, tarıma saygınlık kazandırma isteğini etkilemektedir.
Sosyal faktörler arasında; aile yapısı, eğitim düzeyi, yaş, cinsiyet, medeni durum, sosyal statü, sosyal güvenlik, sosyal ağlar, sosyal normlar, sosyal sorumluluk gibi unsurlar sayılabilir. Bu unsurların tarımda kalma eğilimi üzerindeki etkisi, çiftçilerin özellikleri, tarımsal faaliyetlerin niteliği ve çevresel koşullara göre değişkenlik gösterebilir. Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için, Tarımda Kalma Eğilimini Etkileyen Başlıca Faktörlerin Genel Bir Değerlendirmesi başlıklı makaleyi okuyabilirsiniz. Umarım bu cevap yeterli olmuştur. 😊
